Przejdź do zawartości

Koreańska Republika Ludowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Koreańska Republika Ludowa
조선인민공화국
1945–1946
Godło Flaga
Godło Flaga
Dewiza: 자주독립국가
(Samowystarczalne i niezależne państwo)
Hymn: 애국가
Aegukka
(Pieśń patriotyczna)

Ustrój polityczny

Republika

Stolica

Seul

Data powstania

15 sierpnia 1945

Data likwidacji

8 lutego 1946

Prezydent

Yo Un-hyong

Premier

Ho Hon

Waluta

Won Koreański

Język urzędowy

Koreański

Mapa opisywanego kraju
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Koreańska Republika Ludowa
Nazwa koreańska
Hangul

조선인민공화국

Hancha

朝鮮人民共和國

Transkrypcja poprawiona

Joseon Inmin Gonghwaguk

Transkrypcja MCR

Chosŏn Inmin Konghwaguk

Koreańska Republika Ludowa (KRL) – krótkotrwały rząd tymczasowy, zorganizowany w czasie kapitulacji Japonii pod koniec II wojny światowej, proklamowany 6 września 1945 r., kiedy Korea została podzielona na dwie strefy okupacyjne: Związek Radziecki zajmował północ, a Stany Zjednoczone zajmowały południe. W oparciu o sieć komitetów ludowych przedstawiony został program radykalnych zmian społecznych.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Ustanowienie

[edytuj | edytuj kod]

15 sierpnia 1945 r. Cesarstwo Japońskie poddało się aliantom. Cesarskie władze Japonii zażądały ustanowienia rządu, który zapewniłby bezpieczeństwo ich osobom i mieniu po zakończeniu okupacji. Podczas gdy Związek Radziecki nadal walczył z Cesarstwem Japońskim w Chongjin, Endo Ryusaku, który służył w japońskim rządzie generalnym starał się zapewnić powrót Japończyków. Zaproponował Song Jin-woo przejęcie bezpieczeństwa i praw administracyjnych Korei, ale kiedy to zostało odrzucone, poprosił o spotkanie z Lyuh Woon-hyung w Seulu. Pod przywództwem Lyuha nowo utworzony Komitet ds. Przygotowania do Niepodległości Korei zorganizował inne komitety ludowe w całym kraju w celu koordynowania przejścia do niepodległości. 28 sierpnia 1945 Komitet ogłosił, że będzie funkcjonować jako tymczasowy rząd narodowy Korei, 6 września w Seulu jego działacze spotkali się i powołali Koreańską Republikę Ludową.

Prawa bezpieczeństwa i administracyjne zostały przeniesione na Lyuh, a bezpieczeństwo Japończyków ewakuujących się z Półwyspu Koreańskiego zostało zagwarantowane. W związku z tym Lyuh zasugerował następujące warunki:

  • Natychmiastowe uwolnienie więźniów politycznych i więźniów gospodarczych w całym kraju.
  • Bezpieczne jedzenie na trzy miesiące w sierpniu, wrześniu i październiku.
  • Nie ingerowanie w działalność polityczną.
  • Nie ingerowanie w edukację studentów i młodzieży.
  • Nie przeszkadzanie w mobilizacji robotników i chłopów do rad robotniczych.

W związku z tym wicepremier Generalnego Gubernatora zaakceptował te warunki. Tej nocy Lyuh Woon-hyung powołał Narodowy Komitet Przygotowawczy, opierając swoją strukturę na Sojuszu Założycielskim, podziemnym tajnym ruchu niepodległościowym, który utworzył rok wcześniej w sierpniu 1944 roku. Następnie Lyuh uwolnił wszystkich więźniów politycznych w więzieniu Seodaemun. Dwa dni po utworzeniu Krajowego Komitetu Przygotowawczego utworzono, rozbudowano i zreorganizowano systematyczną sieć organizacyjną. Lyuh został wybrany na przewodniczącego, a An Jae-hong na wiceprzewodniczącego.

Rozlokowanie

[edytuj | edytuj kod]
Wiceprzewodniczący Lyuh Woon-hyung wygłasza przemówienie w YMCA w Gyeongseong (16 sierpnia 1945 r.)

Koreańska Republika Ludowa miała duże znaczenie, gdyż była pierwszą koreańską organizacją polityczną, która wprowadziła lokalną autonomię w postaci komitetów ludowych. Do końca sierpnia w odpowiedzi na poparcie ludu utworzonych zostało ponad 140 komitetów na terenie całego kraju.

Prace organizacyjne Narodowego Komitetu Przygotowawczego prowadzono także w Korei Północnej. Przywódcą w tym regionie był Cho Man-sik, pochodzący z Pjongjangu, który „obrał bezprzemocową, a bezkompromisową drogę” podczas japońskiej kolonizacji. W różnych warunkach regionalnych na południu i północy Półwyspu Koreańskiego Lyuh Woon-hyung i Cho Man-sik rozpoczęli jednocześnie projekt założycielski[1].

Organizacja miała różne nazwy i różnice w składzie, w zależności od tego, czy kierowali nią komuniści, czy nacjonaliści. Stanowiła również podstawę do budowy nowego narodu jako „ludowej organizacji samorządowej”, stworzonej zarówno przez nacjonalistów, jak i socjalistów, którzy byli zaangażowani w ruch niepodległościowy podczas japońskiej kolonizacji.

Program

[edytuj | edytuj kod]

Program państwa został wprowadzony 14 września, składał się z dwudziestu siedmiu punktów, obejmował on: „konfiskatę bez rekompensaty ziem posiadanych przez Japończyków i ich kolaborantów; swobodny podział tej ziemi wśród chłopów; limity czynszów na nieredystrybuowanej ziemi; nacjonalizację głównych gałęzi przemysłu, takich jak górnictwo, transport, bankowość i komunikacja; nadzór nad małymi i średnimi firmami; gwarancję podstawowych praw i wolności człowieka, w tym mowy, prasy, zgromadzeń i wiary; powszechne prawo wyborcze dla dorosłych powyżej osiemnastego roku życia; równość kobiet; reformy prawa pracy obejmujące ośmiogodzinny dzień pracy, płacę minimalną i zakaz pracy dzieci; oraz „ustanowienie bliskich stosunków ze Stanami Zjednoczonymi, ZSRR, Wielką Brytanią i Chinami oraz pozytywny sprzeciw wobec wszelkim wpływom zagranicznym ingerującym w wewnętrzne sprawy państwa”[2].  Dewiza Korei brzmiała adekwatnie „samowystarczalne i niezależne państwo”.

Rozwój

[edytuj | edytuj kod]

Przejęcie północy przez komunistów

[edytuj | edytuj kod]

24 sierpnia 1945 r, gdy Armia Czerwona wkroczyła do Pjongjangu, zastała tam ustanowiony tamtejszy Komitet Ludowy, na czele którego stał weteran i chrześcijański nacjonalista Cho Man-sik[3]. W przeciwieństwie do ich amerykańskich odpowiedników, władze radzieckie uznały komitety ludowe i współpracowały z nimi[4][5]. Według niektórych relacji Cho był pierwszym wyborem rządu radzieckiego, by dowodzić Koreą Północną[6][7].

W grudniu 1945 r. Na Konferencji Moskiewskiej Związek Radziecki zgodził się na propozycję amerykańską dotyczącą powiernictwa do Korei przez okres do pięciu lat w związku z niepodległością. Większość Koreańczyków natychmiast zażądała niepodległości, ale Kim Ir Sen i inni komuniści poparli powiernictwo pod presją rządu radzieckiego. Cho Man-Sik sprzeciwił się tej propozycji na publicznym spotkaniu 4 stycznia 1946 r. I został umieszczony w areszcie domowym. [3][5] Lutego 1946 r. Komitety ludowe zostały zreorganizowane jako tymczasowe komitety ludowe, zdominowane przez komunistów[3].  Nowy reżim ustanowił popularną politykę redystrybucji gruntów, nacjonalizacji przemysłu, reformy prawa pracy i równości kobiet[4].  Tymczasem istniejące grupy komunistyczne zostały zrekonstruowane jako Partia Robotnicza Korei pod przywództwem Kim Ir Sena[4].

Po niepowodzeniu negocjacji w sprawie zjednoczenia Korei 9 września 1948 r., została proklamowana Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna (KRLD), której premierem został Kim Ir Sen[3].

Tłumienie na południu

[edytuj | edytuj kod]

Po przybyciu Amerykanów we wrześniu 1945 r. Rząd Wojskowy Armii Stanów Zjednoczonych w Korei kontrolował półwysep na południe od 38 równoleżnika. Wojskowy gubernator generał-lejtnant John R. Hodge odmówił uznania Koreańskiej Republiki Ludowej i jej Komitetów Ludowych i zakazał jej 12 grudnia. Później stwierdził, że „jedną z naszych misji było rozbicie tego komunistycznego rządu”. 19 lipca 1947 Lyuh Woon-hyung został zamordowany przez Han Ji-geuna, członka skrajnie prawicowej grupy Baeguisa[8][9].

Niektóre lokalne jednostki Koreańskiej Republiki Ludowej nadal działały w regionie Jeolla, a zwłaszcza na wyspie Czedżu, gdzie ich obecność, wraz z grasującymi antykomunistycznymi gangami młodzieżowymi[10], przyczyniła się do napięć, które eksplodowały w wydarzeniach znanych jako powstanie Czedżu w 1948–1949[5].

Cały kraj

[edytuj | edytuj kod]

Na początku listopada utworzono Narodową Radę Koreańskich Związków Zawodowych i zatwierdziła ona KRL i jej program. W grudniu utworzono Narodową Ligę Związków Chłopskich, Koreańską Ligę Młodzieży Demokratycznej i Ligę Kobiet, które wspierały KRL.

Centralny Komitet Ludowy

[edytuj | edytuj kod]
  • Przewodniczący: Lyuh Woon-hyung
  • Premier: Ho Hon
  • Dyrektor Spraw Wewnętrznych: Kim Gu
  • Dyrektor Spraw Zagranicznych: Kim Kyu-sik
  • Dyrektor Finansowy: Cho Man-sik
  • Dyrektor wojskowy: Kim Won-bong
  • Dyrektor ds. Gospodarczych: Ha Pilwon
  • Dyrektor ds. Rolnictwa i Leśnictwa: Bong Mi-seon
  • Dyrektor ds. Zdrowia: Lee Man-Gyu
  • Dyrektor ds. Transportu: Hong Nam-pyo
  • Dyrektor ds. Bezpieczeństwa: Choi Yong-Dal
  • Sędzia Główny: Kim Byung-ro
  • Dyrektor ds. Edukacji: Kim Seong-su
  • Dyrektor Propagandy: Kwan-Sul Lee
  • Dyrektor ds. Komunikacji: Sin Ik-hui
  • Dyrektor Pracy: Lee Sang-Hyuk
  • Sekretarz generalny: Yi Kang-guk
  • Dyrektor ds. Prawnych: Choi Ikhan
  • Dyrektor Planowania: Jeong Baek

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lim, Young-Tae. 50 Year History of Korea. p. 27.
  2. Hart-Landsberg, Martin (1998). Korea: Division, Reunification, & U.S. Foreign Policy. Monthly Review Press. ISBN 978-0-85345-927-9.
  3. a b c d Cumings, Bruce (1981). The Origins of the Korean War, Liberation and the Emergence of Separate Regimes, 1945–1947. Princeton University Press.
  4. a b c Buzo, Adrian (2002). The Making of Modern Korea. London: Routledge. ISBN 0-415-23749-1.
  5. a b c Robinson, Michael E (2007). Korea's Twentieth-Century Odyssey. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-3174-5.
  6. Cumings, Bruce (2005). Korea's Place in the Sun: A Modern History. New York: W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-32702-7.
  7. Bluth, Christoph (2008). Korea. Cambridge: Polity Press. ISBN 978-07456-3357-2.
  8. Robinson, Michael E (2007). Korea's Twentieth-Century Odyssey. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-3174-5.
  9. Cumings, Bruce (2005). Korea's Place in the Sun: A Modern History. New York: W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-32702-7.
  10. "여운형". Encyclopedia of Korean Culture.(inne języki)